Europese broeikasgasuitstoot neemt af, maar onvoldoendevrijdag

15 juni 2007 | Bron: Electrabel

Doen we het in Europa nou goed of niet? Die vraag is het meest relevant na het uitkomen van het jaarlijkse rapport van het in Kopenhagen gevestigde Europees Milieuagentschap (EMA, of in het Engels: EEA) over de Europese uitstoot van broeikasgassen. Het korte antwoord is: vergeleken met een jaar eerder daalde de uitstoot in 2005, vergeleken met 1990 gaat het ook heel aardig, maar in het perspectief van de ambitieus gestelde doelen moet er nog heel wat gebeuren.

In mei kwam al een deel van de cijfers over de prestaties van de lidstaten tussen 2004 en 2005 vervroegd naar buiten, volgens het agentschap "vanwege de groeiende publieke en politieke interesse voor het onderwerp klimaatverandering". In 2005 brachten de 27 Europese lidstaten hun broeikasgasuitstoot terug met 0,7% ten opzichte van 2004; voor de 'oude' EU-15 landen ligt dat percentage op 0,8%. "Bemoedigend", noemde Eurocommissaris Stavros Dimas de daling terwijl de Europese economie sterk groeit.

In mei bleek ook al dat Nederland in absolute zin in de top 3 stond van broeikasgasreduceerders. Een goede 6,3 mln ton (2,9%) CO2-equivalent minder dan in 2004 (CO2-equivalent betekent dat alle uitgestoten broeikasgassen met een bepaalde sleutel zijn omgerekend naar de belangrijkste: de uitstoot van kooldioxide). In absolute zin duldde Nederland slechts Finland (minus 11,9 mln ton; 14,6%) en Duitsland (minus 23,5 mln ton, 2,3%) boven zich. België deed het met min 3,8 mln ton (3,8%) zeker ook niet slecht.

Ten opzichte van 1990 gaat het zelfs nog iets beter met de EU. 1990 wordt meestal gehanteerd als ijkjaar, ten opzichte waarvan alle uitstootreducties worden afgezet. De 27 lidstaten zitten 7,9% onder hun uitstootniveau van 1990. Gezien het doel om in de periode 2008-2012 een 8%-besparing te realiseren gaat dat heel aardig. Daar moet wel bij aangetekend worden dat de grootste bijdrage geleverd wordt door Oost-Europese landen: Estland minus 52,6%, Litouwen minus 53% en Letland minus 58,9%. Helaas voor die landen heeft dat meer met hun economische situatie te maken dan met moedwillige gerealiseerde uitstootreducties.

Wordt gekeken naar de EU-15, de verzameling landen van voor de uitbreiding in 2004, dan is nog steeds een reductie behaald ten opzichte van 1990, maar nu van 1,5%. Nederland laat een schamele min van 0,4% zien, België toont een min van 1,3%. Dat steekt misschien goed af bij de plus 53,3% van Spanje of de plus 18% van Oostenrijk, maar stukken minder bij de min van 18,4% van onze oosterbuur. En hoe steekt het af bij de ambities? Onderstaande figuur laat een lineair verlopende lijn zien tussen de uitstoot in 1990 en een 8% reductie in 2010. (Omdat sommige landen als basisjaar niet 1990 hebben gekozen, maar 1995, is de waarde voor 1990 niet precies 100 maar 99,5.)

Het rapport zoomt nog verder in, op de lidstaten maar vooral ook op de verschillende industrieën. De belangrijkste sector is de breed gedefiniëerde energiesector, die voor 80% van de broeikasgasuitstoot van de EU-15 landen verantwoordelijk is. De taartpunt die de sector 'elektriciteit- en warmteproductie' daarvan opsnoept, is drietiende groot. De energiesector als geheel liet zijn broeikasgasuitstoot sinds 1990 stijgen met bijna 3%. Ten opzichte van 2004 was in 2005 een afname van 0,8% waarneembaar, uitmondend in 3.357 Mton CO2-equivalent.

Als elektriciteits- en warmteproductie, petroleumraffinage en brandstofproducenten op één hoop worden gegooid, is in Nederland een toename van uitstoot van broeikasgas waarneembaar van ruim 28%. Wordt alleen gekeken naar elektriciteits- en warmteproductie dan is dat zelfs 35%. Na Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Italië en Spanje neemt Nederland het grootste aandeel in de uitstoot voor zijn rekening: 5,4% van het totaal. Maar er is hoop: ten opzichte van 2004 is er een uitstootreductie gerealiseerd van 5%.

De Belgische elektriciteits- en warmteproductie stoot nog niet de helft uit van wat Nederland doet (kernenergie!), maar is toch ook nog goed voor 2,5% van de totale EU-15 uitstoot in deze sector. België zat in 2005 2% boven de uistoot van 2004, en 5% boven die van 1990.

Copyright ©, Energeia, 2007