“Sense of Urgency" inzake klimaat totaal afwezig in Belgische politiek

2/02/07 | Bron(nen): Groen!

Groen! pleit voor snelle uitvoering van ambitieus klimaatbeleid

Het nieuwe klimaatrapport van de VN van vandaag somt de overweldigende bewijzen nog maar eens op: het klimaat verandert en de mens is daar de oorzaak van. Wie de vakliteratuur volgt, wist natuurlijk al langer dat de wetenschap het over het klimaatprobleem eens is. Wetenschappers zeggen ook dat we nog 10 à 15 jaar hebben om het roer om te gooien. Zoniet kiest men de facto voor een mondiale milieuramp. De politiek moet dan wel dringend in actie schieten.

Alleen voert de paarse regering enkel een façadebeleid, en doet ze in de praktijk niets. Het Kyotoverdrag wordt niet gerespecteerd. Op dit moment stoot België nog altijd 1% méér CO2 uit dan in het referentiejaar 1990. Zelfs met de uitvoering van alle aangekondigde maatregelen zal ons land in 2010 nog steeds 1% verwijderd zijn van de Kyotodoelstelling. Dat geeft minister Tobback zelf toe.

De Belgische regering probeert dit te verdoezelen door te foefelen met de cijfers. Maar ministers Tobback en Peeters werden zo pas door de Europese Commissie zwaar teruggefloten: omdat ze te veel emissierechten cadeau hadden gedaan aan de industrie, omdat hun reductiemaatregelen voor transport en gebouwen totaal onbetrouwbaar waren, en omdat ze te veel vervuilingsrechten wilden aankopen in het buitenland.

De waarheid is voor paars erg ongemakkelijk. Nog steeds is er geen windturbinepark op de Noordzee - dat was nochtans beloofd tegen eind 2004. Men kan haast nergens biobrandstof tanken - men maakte bovendien geen onderscheid tussen vuile en propere biodiesel. Het stimuleren van propere wagens met een fiscale CO2-korting liep simpelweg uit op een flop - amper 770 propere wagens op 480.000, of een schamele 0,16% van het wagenpark in 2005. De vervuilende en verouderde steenkolencentrales worden door deze regering niet gesloten – ze worden zelfs op vraag van Electrabel langer opengehouden tot 2009. Inzake energiebesparing is het ook al huilen met de pet op: in plaats van de CO2-uitstoot te verminderen, vermindert paars het Kyotofonds. De stimuli voor hernieuwbare energie worden afgebouwd in plaats van versterkt - amper 2% van de energieproductie is afkomstig van hernieuwbare energie.

Dat premier Verhofstadt de gloeilampen in zijn kroonluchters vervangt door spaarlampen, is bijzonder sympathiek, maar kan onmogelijk doorgaan voor een serieus klimaatbeleid. Wat we nodig hebben, is een ambitieus beleid, en dat niet alleen op lange termijn, maar vooral en in de eerste plaats op korte termijn. Groen! verwijst naar het Zweedse model: een goede mix van moedig beleid, ecologische wetten die een jaarlijkse CO2-reductie opleggen, en de inzet van fiscale instrumenten zoals een CO2-belasting.

En op langere termijn -tegen 2020- wil Zweden zelfs volledig onafhankelijk zijn van olie. Dat is radicaal, maar wel realistisch. De oplossingen zijn vandaag gekend en de technieken om ze toe te passen, beschikbaar. Enkel de politieke wil om ze aan te wenden ontbreekt in ons land. Zo verklaarde minister Tobback gisteren in Terzake niet te weten hoe hij in 2050 de CO2-uitstoot met 80% zal verminderen. Voor een milieuminister is dat gewoonweg een bekentenis van onbekwaamheid.

Nochtans is het potentieel van energiebesparingen en energie-efficiëntie in ons land gigantisch, zoals enkele eenvoudige maatregelen uit het klimaatplan van Groen! aantonen:

• energiebesparing bij gezinnen. Stroomverliezen vermijden kan het gemiddeld Belgisch gezin jaarlijks 60 tot 100 euro opleveren. Jaarlijks kan 2,5 miljard kWh worden bespaard, het equivalent van het totale elektriciteitsverbruik van 620.000 gezinnen, of 2/3 van de jaarlijkse productie van Doel 1. Minister Tobback kan dit realiseren door elk gezin een stroombespaarder te bezorgen, of via de wet op de productnormen de on/off schakelaar in te voeren op elektro-apparaten.
  


• zuinige elektro. Mocht men enkel 1-Watt-toestellen gebruiken, dan kan het gemiddeld Belgisch gezin maar liefst 72% van zijn standby-consumptie besparen. Technisch is het perfect mogelijk om zuinige toestellen op de markt te gooien. Minister Tobback kan via de wet op de productnormen ervoor zorgen dat tegen 2012 nieuwe elektrische producten slechts 1 Watt in standby verbruiken.
  


• drie-liter-huis als norm voor verbouwing, zoals in de Duitse wijk Bunckviertel. Door ver doorgedreven isolering van woningen is het energieverbruik er gedaald met 75% en de CO2-uitstoot met 80%. Het verbruik voor verwarming is gedaald tot 3 liter stookolie per jaar (oudere huizen verbruiken gewoonlijk 20 tot 30 liter aardolie per m2 per jaar).
  


• klimaatneutraal ondernemen. Volvo Trucks in Oostakker wordt de eerste industriële site in België zonder CO2-uitstoot, dankzij de ombouw van de verwarmingsinstallatie naar houtkorrels en bio-olie, energiebesparende maatregelen, de bouw van 3 windturbines en de aankoop van uitsluitend groene energie. Het bedrijf wil tegen 2007 de uitstoot van broeikasgassen naar 0 (nul) herleiden. Bedrijven weten dus duidelijk zelf wel hoe ze energie kunnen besparen. Volgens Groen! moet de overheid niet alles willen vastleggen in regeltjes en maatregelen. Bindende ambitieuze doelstellingen afspreken met de industrie is beter. Bedrijven vullen dan zelf wel in hoe ze de afgesproken doelstelling halen.
  


• tegen 2050 kan België de uitstoot met 50% verminderen, enkel op basis van technologische vooruitgang: het potentieel aan windstroom gebruiken (10 GW in de Noordzee), zonne-energie (100 km2 zonnepanelen in 2050), warmtekrachtkoppeling, thermische isolatie van gebouwen (die in 2050 dan gemiddeld 7 keer minder energie verbruiken dan nu) en in het vervoer (de helft van de voertuigen 3 keer zuiniger dan nu). Dat zegt althans een studie van het Federale Planbureau, die door minister Tobback werd besteld.
  

Ondertussen voert de Vlaamse regering een beleid dat zorgt voor nog meer CO2-uitstoot. De regering plant namelijk een verdubbeling van de vliegbewegingen over Zaventem en wil ook het vrachtverkeer over de Vlaamse wegen verdubbelen. Het is duidelijk: de ‘sense of urgency’ ontbreekt totaal bij de verantwoordelijke ministers en regeringen.

Vrijblijvende verklaringen doen en tegelijk de cijfers verdoezelen, is even onverantwoordelijk als het klimaatprobleem ontkennen. Voor het klimaat was 2006 het jaar waarin de wereld eindelijk accepteerde dat klimaatopwarming een ernstig probleem is. Voor Groen! moet 2007 het jaar van de actie worden. De Vlaamse en federale ministers hebben genoeg getalmd. Ze moeten de mediagenieke ideetjes laten voor wat ze zijn, en eindelijk een doortastend klimaatbeleid op poten zetten. Gezien de grote uitdagingen waar we volgens de wetenschappers voor staan, volstaan kleine stapjes niet meer, er is nu nood aan een quantumsprong in het klimaatbeleid.